* Asal-Usul Nama Setiu
ASAL-USUL NAMA SETIU
* Terbitnya nama Setiu adalah berasal daripada nama seorang pahlawan
Bugis. Peperangan antara Belanda dengan Bugis telah berlaku dalam
tahun-tahun 1770an. Dalam peperangan tersebut pihak Belanda telah
mendapat kemenangan. Dengan kekalahan Bugis ini menyebabkan ramai
orang-orang Bugis lari meninggalkan negeri mereka. Antara orang-orang
Bugis tersebut termasuklah Tok Setiu. Tok Setiu merupakan seorang
Panglima Raja Bugis. Antara faktor yang menyebabkan beliau lari selain
daripada kalah berperang ialah kerana beliau tidak mahu hidup bertuankan
Belanda. Setelah beberapa lama belayar Tok Setiu dan orang-orangnya pun
tiba di Terengganu. Negeri Terengganu pada masa itu di bawah
pemerintahan Sultan Ahmad II iaitu Sultan Terengganu yang ke X (1875
hingga 1881).
* Apabila Tok Setiu mendarat ke Terengganu, beliau
pun menemui baginda Sultan Ahmad untuk memohon menumpang tinggal di
Terengganu, beliau menceritakan perihal kedatangannya dan segala pahit
maung semasa dalam pelayaran.
* Baginda Sultan Ahmad II telah
bersetuju dan perkenankan permohonan Tok Setiu dan orang-orangnya. Lalu
Baginda titahkan kepada Tok Setiu supaya mencari tempat yang sesuai
untuk dibuat perkampungan.
* Setelah meninjau kawasan-kawasan di
Negeri Terengganu, beliau telah memilih sebuah tempat dan dinamakan
Kampung Bukit Tok Setiu. Disinilah tempat Tok Setiu dan orang-orangnya
berkampung dan menjalankan kerja-kerja harian mereka.
* Pada
peringkat awal pendudukan Tok Setiu di Kampung Bukit Setiu, beliau telah
dilantik sebagai Ketua Kampung. Dalam pada inilah Tok Setiu mendapat
tentangan daripada Tok Itam dan orang-orangnya kerana berebut satu
kawasan. Oleh kerana tidak mendapat kata sepakat dan tolak ansur antara
mereka berdua, lalu berlakulah peperangan yang amat hebat selama 7 hari 7
malam. Dalam peperangan tersebut pihak Tok Setiu hampir menerima
kekalahan.
* Memandangkan hal yang demikianlah Tok Setiu memohon
bantuan daripada Tok Serban Kuning dari Mukim Batu Bertindan, Bukit
Mahsuri. Dengan bantuan yang diberikan oleh Tok Serban Kuning maka pihak
Tok Itam telah mengalami kekalahan. Kemenangan Tok Setiu telah
mengukuhkan lagi kedudukanya sebagai Ketua di Kampungnya dan menyebabkan
pengaruh beliau semakin kuat dan pengikutnya bertambah ramai.
*
Kekalahan Tok Itam telah menyebabkan anak buahnya menyimpan dendam dan
mereka telah membuat batas sempadan dengan menanam suatu azimat.
Tujuannya adalah untuk mencegah daripada kemasukan binatang-binatang
daripada kampung lain. Ini jelas terbukti apabila seseorang yang hendak
membawa masuk kerbau dan lembu dengan tujuan untuk membelanya ataupun
kenduri kendara, binatang itu apabila melangkah saja ke garis sempadan
tersebut terus mati. Peristiwa ini telah berlaku berulang-ulang kali.
* Semasa pemerintahan Tok Setiu, beliau telah meninggalkan banyak
jasa antaranya membuat tandak-tandak sungai adalah bertujuan untuk
memudahkan pengaliran air dari sungai ke sawah-sawah. Pekerjaan
penduduk-penduduk pada masa itu hinggalah sekarang ialah bertanam padi
dan menoreh getah.
* Selain daripada bertugas sebagai Ketua
Kampung, Tok Setiu juga berperanan sebagai guru silat dimana ramai
penduduk-penduduknya yang belajar denganya. Dikatakan bahawa persilatan
menjadi pokok utama dalam kehidupan penduduk kampung Bukit Tok Setiu
ialah kerana adanya satu temasya pertandingan silat. Temasya ini telah
diadakan pada tiap-tiap tahun.
* Tok Setiu meninggal dunia setelah
bertikam dengan adiknya disebabkan oleh fitnah dan dikuburkan
berhampiran dengan rumahnya yang terletak di bawah sepohon Berangan.
Pokok Berangan telah ditebang manakala batu nisan tidak dapat dikesan.
Kawasan perkampungan Tok Setiu sekarang telah dipenuhi dengan
pokok-pokok getah dan semak samun.
* Kemasyuran nama Tok Setiu
telah mendorong kepada penduduk-penduduk kamping menamakan tempat itu
sebagai SETIU hinggalah sekarang menjadi satu Daerah.
* Tok Setiu
memainkan peranan yang besar dalam sejarah kehidupannya dan banyak
jasa-jasa yang ditinggalkan oleh beliau. Hiburan seperti bersilat, Mak
Yong, main gasing, berlaga kerbau turut diadakan di kampungnya. Tok
Setiu meninggal dunia setelah bertikam dengan adiknya disebabkan oleh
fitnah dan dikuburkan berhampiran dengan rumahnya di bawah sepohon pokok
berangan.
